Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK verilerine göre 31 Aralık 2022 itibarıyla ülke yüzölçümünün sadece yüzde 1,6’sını oluşturan yoğun şehir olarak sınıflandırılan yerleşim yerlerinde 57 milyon 934 bin 583 kişi yaşıyor. Diğer bir deyişle, Türkiye nüfusunun yüzde 67,9’u söz konusu yerleşim yerlerinde ikamet etmektedir.
TÜİK, 2022 yılı Kent-Kır Nüfus İstatistiklerini yayınladı. TÜİK’ten yapılan açıklamada, sürdürülebilir yeni bir kent-kır tanımı oluşturulduğu belirtildi. İçişleri Bakanlığı’nın sorumluluğunda olan Mekansal Adres Kayıt Sistemi’nin (MAKS) hizmete girmesiyle birlikte; TÜİK tarafından istatistik üretebilmek için gerçek kent-kır yapısını daha doğru yansıtan bir sınıflandırma yapılmıştır. Yeni kent-kır tanımı mahalle-köy düzeyinde 3 sınıftan oluşmaktadır.
‘Yoğun şehir’, ‘orta ağır şehir’ ve ‘kırsal’ ayrımında oluşturulan bu yeni sınıflandırma ile uluslararası standartlara uygun sürdürülebilir bir yapı geliştirilmesi ve bu düzeyde istatistik üretilmesi amaçlandığı belirtildi.
NÜFUSUN YÜZDE 67,9’U AĞIR ŞEHİR OLARAK SINIFLANAN YERLERDE YAŞIYOR
TÜİK verilerine göre 31 Aralık 2022 itibarıyla Türkiye’nin toplam yüzölçümünün sadece yüzde 1,6’sını oluşturan yoğun şehir olarak sınıflandırılan yerleşim yerlerinde 57 milyon 934 bin 583 kişi yaşıyor. Diğer bir deyişle Türkiye nüfusunun yüzde 67,9’u yerleşim yerlerinde yaşıyor. söz konusu
Toplam nüfusun yüzde 17,3’ü kırsal sınıfa giren ve Türkiye yüzölçümünün yüzde 93,5’ini oluşturan yerleşim yerlerinde ikamet ederken, nüfusun yüzde 14,8’i orta yoğunluklu şehirler sınıfında yer alan ve ülke yüzölçümünün yüzde 4,9’unu oluşturan yerleşim yerlerinde yaşıyor. ikamet ettiği tespit edildi.
NÜFUSUN YÜKSEK OLDUĞU ŞEHİRLERDE KADIN NÜFUSU ERKEKLERDEN DAHA FAZLA
Öte yandan, cinsiyete göre dağılıma bakıldığında, yoğun kentsel alan olarak sınıflandırılan bölgelerde ikamet eden nüfusun yüzde 49,7’sinin erkek, yüzde 50,3’ünün ise kadın olduğu görüldü. Orta yoğunluklu kentsel alanlarda yaşayanların %50,3’ü erkek, %49,7’si kadındır; Kırsal kesimde yaşayanların %51,4’ü erkek, %48,6’sı kadındır.
YAŞLI NÜFUSUN YÜZDE 30,1’İ KIRSAL OLARAK SINIFLANDIRILAN YERLERDE İKAMET ETMEKTEDİR
Toplam nüfusun yüzde 9,9’unu oluşturan 65 yaş ve üstü nüfusun yüzde 30,1’inin kırsal olarak sınıflandırılan yerleşim yerlerinde ikamet ettiği görüldü. Yaşlı nüfusun %14,6’sını orta yoğunluklu şehirler olarak sınıflandırılan bölgelerde yaşayanlar oluşturmaktadır. Bunların yüzde 55,3’ü ağır şehir olarak sınıflandırılan bölgelerde yaşayanlardı.
Türkiye nüfusunun yüzde 68,1’ini oluşturan 15-64 yaş grubu çalışma çağındaki nüfusun yüzde 69,2’si yoğun nüfuslu kentsel alanlarda yaşıyor. Bu yaş grubunda orta yoğunluklu il olarak sınıflandırılan bölgelerde ikamet edenlerin toplam nüfus içindeki oranı yüzde 14,7 olurken; Kırsal olarak sınıflandırılan bölgelerde ikamet edenlerin oranı ise yüzde 16,1 oldu.
Çocuk nüfus olarak tanımlanan 0-14 yaş grubunun yüzde 69,7’sinin yoğun kent, yüzde 15,3’ünün orta yoğunluklu kentsel, yüzde 15’inin ise kırsal kesimde ikamet ettiği görüldü.
İSTANBUL NÜFUS YOĞUNLUĞUNUN EN YÜKSEK İL OLDUĞU İL
Nüfusun en fazla olduğu il İstanbul Türkiye’de yaşayanların %96,4’ünün yoğun kentsel, yüzde 2,7’sinin orta yoğun kentsel ve yüzde 0,9’unun kırsal yerleşim yerlerinde yaşadığı görüldü. Türkiye’nin ikinci büyük nüfusa sahip ili olan Ankara’da yaşayanların yüzde 88,3’ünün yoğun kentsel alanlarda, yüzde 7,6’sının orta-yoğun kentsel alanlarda ve yüzde 4,1’inin kırsal yerleşim yerlerinde yaşadığı görüldü. Nüfus büyüklüğü bakımından üçüncü sırada yer alan İzmir’de yaşayanların yüzde 78,6’sı yoğun kentsel alanlarda, yüzde 12,2’si orta-yoğun kentsel alanlarda ve yüzde 9,1’i kırsal yerleşim yerlerinde yaşıyor.
ORTA AĞIR İLLERDEN ARTVİN BU SINIFTA EN YÜKSEK NÜFUS OLDU
Orta ağır il olarak sınıflandırılan yerleşim yerlerinde ikamet eden nüfusun en yüksek olduğu iller ise sırasıyla yüzde 58,1 ile Artvin, yüzde 57,9 ile Bayburt ve yüzde 57,3 ile Sinop oldu. Öte yandan, orta-ağırlıklı il olarak sınıflandırılan yerleşim yerlerinde ikamet eden nüfus oranının en düşük olduğu iller ise sırasıyla yüzde 1,6 ile Kilis, yüzde 2,7 ile İstanbul ve yüzde 6,5 ile Eskişehir oldu.
KIRSAL SINIFLANDIRILMIŞ YERLERDE YAŞAMA ORANI EN YÜKSEK ARDAHAN’DA OLDU.
Kırsal olarak sınıflandırılan yerleşim yerlerinde ikamet eden nüfusun oranının en yüksek olduğu il yüzde 68,4 ile Ardahan oldu. Ardahan ilini yüzde 60,3 ile Tunceli ve yüzde 54,2 ile Bartın izledi. Kırsal kesimde yaşayanların oranının en düşük olduğu iller ise sırasıyla yüzde 0,9 ile İstanbul, yüzde 4,1 ile Ankara ve yüzde 4,7 ile Kocaeli oldu.
